Kontusze szlacheckie

Kontusz szlachecki to najprawdopodobniej najbardziej charakterystyczny element stroju szlachty i zamożnego mieszczaństwa polskiego w XVII i XVIII wieku, który można obserwować na licznych obrazach z tego okresu.

Kontusz szlachecki dla mężczyzn to przede wszystkim strojna szata wierzchnia z wyłogami, charakterystycznymi rozciętymi rękawami, przewiązana eleganckim pasem kontuszowym. W ten sposób mężczyźni ukazywali swoje stanowe pochodzenie, bowiem często wytyczone były konkretne zasady, jak należało nosić ten odświętny strój. Kontusz szlachecki to zaledwie jeden z elementów męskich strojów w których nie mogło zabraknąć także żupana – jedwabnej szaty spodniej, sukiennej delii podbitej futrem – szaty wierzchniej na chłodniejsze dni, żółtych juchtowych lub czerwonych safianowych butów często haftowanych złotą nicią czy czapki zdobionej futrem, eleganckim piórem oraz broszą. W ten sposób szlachta wyróżniała się od mieszczaństwa oraz klasy najniższej.

Elementy kontusza szlacheckiego męskiego:
– kontusz aksamitny,
– żupan,
– spodnie,
– pas kontuszowy,
– czapka,
– biżuteria,
– ew. delia.

Strój szlachecki dla kobiet składa się z szaty wierzchniej, zwanej kontusikiem, która podobnie jak kontusz męski ma rozcięte rękawy i często wykonana jest z jedwabiu. Pod nią znajduje się strojna suknia, a głowę zdobi aksamitna czapka z futrem, zdobiona piórami i broszką.